PATHIAN SIN THILPEK

Tuanbia pakhat an chim tawnmi cu Khrihfabu pakhat a um i an Khrihfabu kha a karh deuhdeuh lengmang tikah mawtor chiahnak (car park) an i za ti lo.

 Cu ruangah an Biakinn hmai dawr ngeitu pa sinah bomhnak an hal ti a si. Cu pa cu a innhmai ah hmun kaupi a ngeimi a si. Cu hmun cu zarhpi ni caan paoh ah Car park caah hman dingin bomhnak an hal. Amah nihcun nan “mawtaw cu chia ko ulaw asinain kumkhat ah zarh 52 a um i zarhkhat cu nan hmang lai lo” a ti hna. Pastor pa nihcun lunglawmhnak bia a chim pah in “zarhkhat cu zei herh dah nan ngeih tiah a hal”. Cu tikah inn ngeitu pa nihcun “zeidang herh ruangah a si lo. Nanmah ta a silo tinak a si ko” a ti. Cu bantukin kan nih zong kan nunlio i kan ngeihmi thil hna hi kanmah ta siloin Bawipa ta a si tinak a si.

Kan theih cang bantukin thilpek kan timi hi Biaknak kip nih an ngeihmi a si. Zeicahtiah Biaknak hman a si ahcun thinlung dihlak pekin amah Biak, Pathian he hawikomhnak ngeih, raithawinak tuah, Pathian duhning in nun khawhnak (Ethics) hna hi an si. Sihmansehlaw Pathian kan biakmi aa dang cio bantukin kan pekning zong a dang cio. Tahchunnak in chim ahcun Chin miphun cu khuachia le khuavang a biami kan si. Khuachia biaknak ah peknak kan timi cu amah sin in harnak a rat lonak ding le a lungtluanhnak caah a si. Cu bantukin Budish biaknak zong nih peknak an ngei. An nih cu “thatnak na tuah ahcun thatnak na zun ve” timi cawnpiaknak a ngeimi an si caah peknak lei a thawngngaimi an si. Khrihfa Biaknak cu, cu bantuk a si lo. Kan nunnak le kan zeizong hi amah ta kan si tinak ah kan pekmi a si. Pathian cu amah hmuh awk tlak a simi kan pekmi a si. Cucaah amah zong nih kan minung kan si kha an philh sual lai a ti caah 10/1 nan pek lai a ti (Levi. 8:17-18, Sam 29:14). Cheuhra ah cheukhat peknak hi Bibble ah phun tamnawn in a kan hmuh.

1. Pathian sin lunglawmhnak langhternak a si.

Gen. 14:20 ahcun Abraham nih Melchizedek sinah a peknak kong kan hmunh. (Amah cu Selem Siangpahrang le tlangbawi) zong a si. Abraham nih Khedorlaomer le a hawi le a teinak hna in a kir lioah Sodom Siangpahrang nih Shaveh nelrawm in a va don. Cu lio ah Selem Siangpahrang le thlangbawi a tuanmi Melchizedek nih a ra i thluachuah a pek. “Na ral an teitertu Pathian cu thangthat si ko she” a ti. Cu tikah Abraham nih 10/1 a pek. Cu a pekmi cu Pathian sinah lunglawmhnak bia a chimnak a si. Pathian thawngin hi bantuk teinak ka co timi a zumh ruangah a si.

2. Peknak cu Pathian he tawngtu hna nih an tuahtawnmi a si (Gen. 28:19-22)

Jecob cu Beer-sheba khan Haran khua lei ah a kal. Hmun pakhat a riahnak ah mang a manh. A mang ah vancung in a ihnak luthlung ah hlei an rak donh i vancungmi an tum an kai kha a hmunh. Jehovah Pathian nih “na tefa thluachuah ka pek hna lai. Cun na umnak ram hi kan pek lai. Him tein kan zohkhenh lai” ti pawl kha a chimh. Cu tikah Jecob nih ka khualtawnnak in him tein lam na ka hruai ahcun 10/1 kan pek lai a ti. Cun Jecob nih hi hmun hi vancungmi an tum, an kainak pei a si hi tiah cuka hmun ahcun lung pakhat a bunh i a min ah “Bethel” a sak.

3. Thlarau thanghnak a um caan ah tuahmi a si (Hezekiah 2 Chanrelnak 31:4-6).

Ahaz Siangpahrang cu (BC 736-716) lio ah Judah Siangpahrang a tuahmi a si. Amah chan lio ah ramdang mi nupi a thit i ramdang Pathian zong a luhpi. Cu lawng siloin 10/1 pek zong kha a duhpiak hna lo. Cu ruangah Pathian hna a tla lo i Syria ral kut ah a tla (2 chan. 28:6).  A fapa Hezekiah nih a rian a chan hnu ahcun mipi pawl kha Pathian bia in a hruai hna. Milem an biakmi kha a hrawh dih hna. Cun 10/1 zong nan pek lai thiah a forh than hna. Profet Malakhi (BC 500) chan zongah Biaknak lei kha a tharchuah than i Jeruslem Biakinn zong a voihnihnak a sak than.Cun 10/1 pek zong kha a forh hna i Biakinn nan pek lai a ti (Malakhi Mal 3:7-8). Nehemaih chan, Babilon sal in an kir hnu ah Jeruslem hauhruang zong kha a rawk hna. Cu tikah Nehemiah nih remhthannak rian kha a tuan i mipi kha an sualnak a phuanter hna. Cun 10/1 kan pek lai tiah bia aa kampi hna (Nehemiah 10:34-37).

4. Cheuhra ah cheukhat peknak nih thathnemnak a chuahpimi.

10/1 peknak nihhin Pathian thluachuah relzia a thiammi sinak a langhter. Luke 12:13 ah mirum pa tuanbia kan hmuh. Mirum pa cu a ngeihmi tirawl chiahnak le nuamngai in um lawng kha aa tinhmi a si caah “Bawi Jesuh nih mihrut a si” a ti. Cu bantuk cu pathian thluachuah a relzia thiam lo a si. Cheuhra ah cheukhat pek cu amah kan zumhnak langhternak ah le a dawtnak kan lehrulhnak langhternak a si. Cucaah Pathian cu ka zumh ko, ka dawt ko a timi paoh nihcun cu a zumhnak le a dawtnak langhternak cu amah sin i a peknak kha a si. Cuti siloin 10/1 pek lo ahcun thluachuah petu nakin a thluachuah a duh deuh timi a langhtertu a si. Cu lengah 10/1 kan pekmi cu Khrihfabu nih a herhbaunak ah bomchantu a si. 2 Korin 9:12, ah Paul nih Korin Khrihfabu ca a kuat hna i “herhbau bomhnak caah le zapi thathnemnak caah siang ngaiin nan pek” a ti hna.

5. Pathian sinah thlaici kan tuhmi a si.

Solomon Siangpahrang a rak tuan ah khan a ram dai tein a uk khawhnak ding caah, Pathian sinah raithawinak a tuah hmasa (1 Siang 8:63).  Cawtum 22000, Tuu 120000 a pekchanh. Cu tikah Jehovah Pathian nih “zeidah na duh” tiah Solomon cu a hal i, Solomon nihcun “ka rammi uk khawhnak ding caah fimnak ka duh” a ti. Cu tikah Jehovah Pathian nih fimnak lawng siloin rumnak zong a pek chih. Sheba Siangpahrang nu zong nih “ na thawngpang ka rak theihnak in na rum deuh a ti. Solomon cu kumkhat a hmuhmi sui talent 666 a si. ralphaw sui hutmi a nganmi 200 a tuah i pakhat ah sakel 600 a si. Nikhat rawl an chuanmi changvut dip 30, rel 30, a thaumi cawtum 10, ramno cawn 20, tuu 100 hna an thah. Cu hmanh ahcun a ngeihmi a dong kho lo.

6. 10/1 Khuai ah kan pek lai.

Malachi 3:10 ahcun “thawhlawm inn ah pek ding a si” a ti. Asinain mi tampi cu thawhlawm inn ah pek loin kan duhnak hmun paoh ah kan pek ton. Kan thawhlawm le kan 10/1 te hna hi Bible nih a kan cawnpiakning in hmang loin kan duhnak hmun paoh kan thuh. Cun, mi cheu nih cuka ahcun pe u, khaka ahkhan pe u tiah kan cawnpiak hna. Cu bantuk ruatnak cu a hman lomi a si. Minung hi mileng lungput a ngeimi le inntek lungput a ngeimi tiin kan um. Inntek lungput a ngeimi nihcun chungkhar thanchonak lungthin a ngei. Cuti a ngeih caah chungkhar thanchonak caah fakpi in rian a tuan. Asinain mileng lungput a ngeimi nihcun chungkhar cu eidinnak men ah a ruat i chungkhar thanchonak caah rian a tuan lo. Cu bantuk cun Khrihfabu chung zongah kan um ve. Kan umnak Khrihfabu kha tha tein dirkamh loin kan duhnak paoh ah kan i pum. Kan duhnak paoh 10/1 le kan thawhlawm kan pek. Cu bantukin cu mi vaivuan kan si. Cucaah kan lu phumnak hmun ah kan pekding a si.  Rev. San No Thuan nih mah kongah a chimmi hi ka duh ngai. Biakinn i 10/1 pek lo cu “mah inn meikhangh in mi inn zuan hnawh bantuk a si” a ti.

7. Zeirungah pek kan sian lo.

Abraham cu Pathian nih a tar hnu ah fapa Isak pek. A ngaingai ti ahcun fa ngei kho ding hmanh an si ti lo. Hi thil hi Pathian zumhnak le bochannak a theipar a si. Pathian pekmi a si. Cucaah Abraham kha Pathian nih na fapa Isak in ka thawi tiah a hal tikah amah Pathian cu zeizong vialte tuah khotu a si caah amah nih a ka pekthan lai ti a zumh cang. Cucaah siang ngaiin a pekkhawhnak kha si. Cheukhat nih siang tein kan pek lo ahcun Pathian nih a cohlang lo an ti. Asinain Abraham cu a fapa Isak a sian lo bu tein a pekmi a si ko. Sian lo bu tein a pek nain Pathian nih a cohlan piak ko. Cucaah Pathian sin i lunglawmhnak bia a chimthiamtu pawl cu Pathian nih bia a kamh hna. Vancung innka a hung lai i thlauchuah kan pek hna lai a ti (Malakhi 3:10).