ZULTU THA (GOOD DISCIPLESHIP).

Isaiah 20:3, Bia. 2:10, Lk. 9:23

Mah bia hi Jesuh nih a caan dongh lai ah a chimmi a si. Hi kong hi thawngtha tialtu pawl chimmi a khat cio lo. Mathai nih cun zultu pawl sin lawngah a chim ti in a tial. Make nih cun a zultu le mi zapi hna sin ah a chimmi a ti.
Luke nih cun mizapi sinah a chim a ti. Cucaah mizapi kha amah zulh dingah a sawmnak hna bia a si. Cu lengah an zulh ning ding kong zong a chim. “Mah zawn ruahnak kha an ngol lai” a ti. Bia dang ahcun “nunnak kha a pawi ah chia lo (self denies) a hman. Zumtu kan si cang hnu cun Bawi Jesuh hnu zulh ding kan si. Kan huam zongah huam lo zongah kan Khrifa sinak cu zultu tha (Good discipleship) hi a si ko. 

A sinain nihin mi tampi Khrifa kan sinak ah zultu tha sinak in hruaitu tha si kan duh deuh. Kan training kip ah Khrifabu kip nih zultu tha nakin hruitu tha sinak (Leadership) lawng hi cawnpiak kan duh. A bik si duhnak zawtnak kan ngei dih. Zultu tha timi hi Bible ah voi 100 leng kan hmuh. A sinain hruaitu tha timi Bilbe ah pakhat hnih lawng a um. Kan herh tukmi a si caah voi tampi a chim. Cucaah kanmah kha Bawi Jesuh hnu zultu tha si i tim loin mi hruai chawm in a thami si kan duh. Luke 9:23 kan relmi ah khan Bawi Jesuh nih Amah zulh ning ding phunhninh in a chim. Cu hna cu “mah zawnruahnak kha a ngol” timi le “nifatin in nan vailam kha nan i put lai” ti an si. Cucaah hi hna pahnih hi chim ka duh.  

Pakhatnak ah "zulh" timi biafang pathum in ka chim hmasa lai.

(a). Sal pawl nih an bawi le an zulh ning hna a si. Sal pawl nih an bawi pawl an zulh ning hna cu an nunnak dihlak in an zulh hna. An fialmi hna paoh kha an tuah. An duh le an zuar hna. Anmah ca tel loin an nun chung rian an tuahpiak hna.. Anmah caah an nung lo, nunnak can an ngeih chung an bawi le caah an nung. Cu bantuk in zumtu hna kan bawi cu Jesuh a si. Amah duhnak tuah kha kan nun chung kan tuah ding a si.

(b). Ralkap nih ralbawi an zulh bantuk kha a si. Ralbawi bawi cu nawl an ngei tuk. Raltuknak hmun ah ral bawi pawl nih nan hnu ah kir hlah u, ral kha doh hna u an ti hna ahcun thih le thih nun le nun in doh ding kha an rian a si cang. Zaam khawh phung a si lo. An zam ahcun anmah kha an kah hna lai i an thi thiam thiam lai. Cu bantukin kan nih zumtu zong kan ral bawi a simi Bawi Jesuh hruainak in sehtan ral a dotu kan si. Hnulei ah thawn lo tein nunnak pek in Bawipa ram kauternak ding caah kan doh ding a si.

Raldohnak kong hi cahlun chungah hmun tampi ah kan hmuh. Samuel te hna Sam hla te hna profet Isaiah chung te hna ah kan hmuh. Ralkap bu nganpi chungah Pathian cu hotu a sinak kan hmuh lengmang. Cathar chan zongah Jesuh kha kan ralbawi a si. Khrih ralkap tha bang si ding Timote chungah kan hmuh. Cuccah Jesuh leiah raltha tein kan tan a pennak kauhter dingh ral doh ding tuanvo kan ngeih.

(c). Bawi Jesuh upadi zulh ding: Mi nung cu mah le ram cio nih upadi kan ngei cio. Cu bantukin Bawi Jesuh zong ram a ngei, a pennak ram a um. Asinain Bawi Jesuh nih a penmi ram cu ramri a ngei lo. Bawi Jesuh pennak ram chungah cun duh paoh in nun khawh a si ve lo. Pathian fale nih kan nuncan ziaza ding a um ve. Cucaah Bawi Jesuh nih “aho hmanh zulh nan ka duh ahcun mah zawnruahnak kha nan ngol lai” a ti. Bible version dang ahcun “mah harnak kha a  pawi ah chiah loin” a ti. Mah Bible cang nih a langhtermi cu Bawi Jesuh zulhnak ah hin harnak hi kan ton hrim lai ti a lang. Cu tikah kanmah harnak kha cu a pawi ti lo tein le mah duhnak kha ngol in Bawi Jesuh kha zulh ding a si.

Cucaah Bawi Jesuh hnu zulh hi a fawimi a lo nain a har ngaimi a si. Lawmhnak le hlimnak lam lawng si lo. Cucaah Amah thiangthlarau umpi le lamhruainak kan herh. Zultu hmasa hna pawl zong an rak i palh ve. Na hnu kan nin zulh i zeidah kan hmuh lai an ti ve. Cu tikah Bawi Jesuh nih a lehmi hna cu "Bawi si a duhmi hna nihcun mi sal nan si hmasa a hau" a rak ti hna. "Cenghnia nih kua a ngei, vate nih buk a ngei, a si nain kei cu luchiahnak hmun hmanh ka ngei lo" a ti. Cucaah Biathlam chungah “thih tiangin zumhtlak in um" a ti. Nan nun chung nangmah nunnak kha a pawi ah chia hlah zumh tlak in um zungzal ko tinak a si. Cheukhat cu cuti kan si lo, Zumtu kan si kan ti ko nain kanmah sinak le nunnak hi a sang tuk ah kan chiah tawn. Kanmah caah kan kal, kanmah caah kan tuah, kanmah caah kan hlim. Kanmah ca lawngah thla kan cam.

Pahninhnak “nifate in nan vailam kha nan i put lai”: Vailam tahnak hi Rom ralkap nih misual an timi hna thahnak ah an rak hmanmi a si. Rom ralkap nih vailam ah an khenh chihmi hna cu thihnak dantatnak an pekmi hna a si. Cu hna cu an kut le ke ah thir an khen hna. Cu thir an khenh hna hnu cun a thimi cazin ah an chiah cawlh hna. Ni hnih le nithum an nun rih zongah, sual biaceih cia an si caah vailam in thumhthan phung a si ti lo. Cucaah a thi cazin ah an chiahnak hna cu a si. Cu bantuk thil cu Bawi Jesuh Nazareth khua in a thangmi a si. Kum 11 hrawng a si lioah Galati peng ah vailam cungah tah in mi thah an rak hman ngai cang. Cucaah Bawi Jesuh nih a theih ngaimi thil a si cang ko lai. Cucaah "zulh a ka duhmi cu nan vailam kha nan i put lai i nan ka zulh lai" a rak ti hnanak a si. A sullam cu Amah hnu zulh cu thihnak le nunnak ri a si.

Cucaah mithiang Paul cu a thih lai tiangah vailam he cun an i then kho lo a ti. Korin khua ca a kuatnak hna ah “vaialmtahnak kong locun zeidang chim ding ka ngei lo” a ti. Mi tampi nih vailam tahnak kong hi thilhlun ah a ruat cangmi an tam cang. A sinain vailam tahnak locun nunnak cawmtu a um lo. Nihin ah zumtu cheukhat nih nunnak taktak a silomi kan pawimi a tam tuk. Vailamtahnak kong a tellomi thawngtha a tam tuk cang. Cu caah vailam tahnak kong a tellomi thawngtha cu zatlang nuntinak bu menmen a si. Cu caah vailam in kan thawngtha hi kan thawkthan a hau cang

Mi cheukhat nih vailamtah hi phuahchawm in an tuah i an put. Zei tin dah an tuah ti ahcun, fale chim an ngai lo tikah siseh, innchungkhar tlamtlin lonak pakhatkhat a um tikah kan putmi vailam hi a rit tuk an ti tawn. Cheukhat nih Pathian biak le thangthat tikah an duh ning a si lo ahcun ka vailam tah a rit tuk an ti ve. Riantuantu upa hna nih cuti deuh khati deuh in um usi law thu dir hna usi law a tha deuh lai an timi hmanh kan ngai duh lo. Cu bantuk cu Bawi Jesuh nih "zulh a ka duhmi cu nanmah duhnak kha nan hngol lai" a timi he cun a karh ngaimi a si. Galvary tlang i Bawi Jesuh nih vailam tung a putnak lam hi a theimi nih an chim ning ahcun 65% hi cho a si an ti. A sullam cu zumtu kan kalnak lam, Bawi Jesuh hnu kan zulhnak hi a fawimi lam a si dih lo tinak a si. A can ah lam phei le chuk cu a si ko nain tam deuh cu lam har cho a si tinak a si cu. Cucaah Bawi Jesuh hnu zulh hi pangpar phahmi lam lawng a si lo. Mah nunnak kha a pawi ah chiah loin nifate kan vailam kha i put in zulh a haumi a si. Cu hnu lawngah zultu tha kan si kho lai.