MOTHER'S DAY SERMON

 Cherhchan: Phung: 23:23. Deut. 5:16

Kan vawlei hi mitiam pawl nih an kherhlainak ahcun kum billion 4.543 a sic ang an ti. Christian chanrelnak in cun kum 7000-6000 kharlak a si. 

Pathian nih lei le van a chung um thil vialte a ser dih hnu ah minung a ser (Gen. 2:7).  A min ah Adam a sak i sermi thil zohkhentu ah tuanvo pek a sinain bomtu a ngei lo. Cucaah Eve kha a rak serpiaknak (Gen. 2:21). Cucu Khrihfa chungkhar hram tawknak a si.

Chungkhar hramthawknak hi minung chuahkehnak lei (Anthropologist) lei nih cun  chim dingah a har ngai, a rung cu lungchan minung hna cu aa cawh in an um tuk caah a si an ti. Minung chuahkehnak lei mithiam Britfuit nih cun nu in hram aa thawkmi a si a ti. A ruang cu nu nih fa a pawi a hrin lai tikah amah lawngte in lungkua ah maw asiloah thiang kua chung ah maw a um nau an ngei tawn. Cu hmun ahcun a fa kha thate in a zohkhenh hnu ah himnak le pawcawmnak ruah ah a hawi le sin ah a kal than tawn a ti.

Hringtu nu dawtnak le Pathian dawtnak hi aa lomi a si.

Nu nih fale dawtnak le Pathian nih a kan dawtnak hi aa khat in Pathian bia nih a kan cawnpiak. Cucaah hringtu nu nih a kan dawtnak cu Pathian dawtnak bantuk a si. An rawltam hmanh ah fale hmai ahcun a tam lo bantukin an um. An ti hal zongah. Zan ah mitku vuai loin fale an kan zohkhen. Thi le hnai he an kan hrin. A taksa dawhnak hna zong a rawk dih. Cu bantukin Bawi Jesuh zong nih kan nih sual ngeihthiamnak caah a nunnak pek in khamhnak rian a kan tuanpiak ve.

Cucaah nu hi minung man a theipiak hiamtu an si. Moses chuah lio ah Hebrew miphun pa a si ahcun thah ding in SPH nih nawl a pek hna. Moses cu that loin ti an fenhter. Faro fanu nih a hmuh i a hawi le a lakter hna. A pa lungput a tei ko. Asinain a hmanmi thil ah cun pale fa zong tanti khawh a rak si lo. Cucaah nu cu minung man ngeihtertu an si.

Nu cu bomchantu dingah Pathian a rak ser hna.  

Gen. 2:21 ah khan Pathian nih Evi a ser lio ah Adam bomtu ding in a rak sermi a si. Cucaah nu cu pa nakin chungkhar herhmi siseh, midang herhmi sisehm, a thei deuhtu an si. Cun midang bomhchanhnak lungthin an ngei caah pa nakin midang he pehtlaih (communication) an thiam deuh. Cun thinlung a ummi thil zong pa nakin midang sin ah an chim kho deuh. Cucaah Yongbe nihcun “an thinlung ummi chim le phuan an hman caah pa nih a biapimi thil cu nu chim lo ding ah a tha” a ti.

Rev. C. Rosiama nih “mi bomchantu an si caah nu pawl cu thil an hmuh thiam. Asinain  cheukhat cu an thil hmuhmi le theihmi kha pa namnehnak ah an hmanmi an um ve a ti. Thil an hmuh khawhmi cu lunglawm ngai a si ko nain a santlaih lonak a langhter chihmi cu a tha lo” a ti. Rev. J. Biak Peng nihcun hringtu kan nu le hi fale cungah duhpiaknak faktuk an ngeih caah an chim sualmi bia a um len ve. Kan nu le nih fale cungah an chim ning in um sehlaw laimi fale hi ahohmanh pumtlaing in a chuakmi kan um lai lo. Kutke tling lo lawngte kan si hnga” a rak ti ve.

Chungkhar pehtlaihnak ah hin nu cu centre an si.

Nu cu Pale fa karlak ah a hman ning tein biachimmi an si. Chungkhar nih kan thinhunnak le kan lawmhnak kan phakter hmasatnak hmun a si. Kan fale zong nih an lennak in an rak tin tikah ka pa tah tinak in ka nu tak a ti deuh. Innchungkhar thil sining thei biktu an si. Zingka in zanlei tiang rian an tuan. Aw nem le bia dawh lawngte in bia an chim.  Cucaah phungthlukbia nih “nupi tha cu hlawnak in an sung deuh. Cu bantuk mi hmuh bel cu a har a ti (Phung 31)

Asinain cu lio ah England ram hlaphuah thim Lord Byron nih cun ka nun a that lonak cu ka nu nih a ka pawi lio in a sic ang a ti ve. Solomon zong nih “ningzahnak a tluntertu nupi cu ruh chung i cancer zawtnak bantuk a si a ti (Phung 12:4). Kan lai phungthluk zongah nu tha nih rual za pum, nu thalo nih rual za thek kan ti Cucaah 1peter cakuat 3:3 nih cun “lenglei tamhnak nan samphire ning te hna, nan thil nan hlawn te hna, nan thil nan thuam te hna ahkhan nan i dawhnak cu a um awk a si lo. Nan i dawhnak cu nan chung hmuru tu ahkhan a um awk a si” a ti. Phungthlukbia 31:30 ahcun “Iang hi hlen a hmang dawhnak hi a ziam kho, sihmanhsehlaw Bawipa a tihmi nu cu thangthat awk a si” a ti. Cucaah Bible nih nu tha a timi hna cu bawipa a tihmi hna hi an si.

Nu timi biafang hmannak

Vawlei lei kan hmanmi biafang ah siseh, Pathian bia lei hmanmi biafang ah siseh nu timi sullam nih hin a huapmi a tam ngai. Eg. Vawlei te hna hi hringtu nu (Mother earth) ti a si. Zeicaah tiah vawlei thawngin minung kan nun khawhnak hi a phun a tam tuk. Cu bantukin Khrihfa bu te hna zong hi Mother church kan ti. A ruang cu Khrihfabu nih thlarau lei in a kan cawmnak hi a phun a tam tuk ve. Nun can ziaza tampi a kan cawnpiak, thih hnu nunnak lam a kan hmuksa. Cucaah Mother Church kan ti.  

Khrihfabu te hna hi Bible ah cun amah nu (She) a hman. A ruang cu nu nih aiawkmi thil hna hi aa dawh tukmi an si caah Jesuh nih mo caah a ham i a thit dingah a rat hnawh te hngami cu a si. Cucaah vanram lei lam cu Biakinn in aa thawk lo. Kanmah le inn cio, hringtu nu le pa cawnpiaknak kan zulhmi in aa thawkmi a si.  

Fale nih nu le pa sinah zei tuan vo dah kan ngei.

Fale nih nu le pa sinah hmasa bik kan tuah ding cu upat le tihzah hi a si. Chin miphun phun cu fale nih nu le pa upat loin vorhpamh kan hmang. Cu ruangah thluchuah kan hmu lo. Nu le pa nih zeitik an zat te lai tiah an rak kan zohthla ngai nain kan nungak tlanval tikah nu le pa ralchan in a nungmi kan tam. Kan  rak relmi Deut. 5:16 ah khan nu le pa upat ding kong a chim. Efasa 6:2 ahcun “nule pa upat hi nawlbia hmasa a si” a ti. Nawlbia hi Moses nih Sainai tlangah a lakmi a si i Pathian nih pekm a si. Pakhat nain palinak tiang cu “keimah hlei in Pathian dang nan bia lai lo, Siasal nan bia lai lo, Pathian min ningcang tein nan hman lai, Sabath tha tein nan ulh lai” ti a si. Panganak ah nan nu le nan pa nan upat hna lai a ti. Asinain Paul nih Corin Khrihfabu ca a kuat tik hna ah “nu le pa upat cu nawlbia hmasa bik a si a ti hna”. A ruang cu ngakchia nih Pathian min chiat le Pathian dang biak te hna cu an hngalh rih lomi a si. Cucaah an caah pakhatnak in a herhmi cu nu le pa upat kha a si. Cucu an nih nunnak lam hmuhsaktu a si.

Sihmanhsehlaw cheukhat cu nule pa upat loin an sifah le an santlai lonak zahpi a hmangmi fale zong kan um. Cuti an sifahnak ihrawmpi khawh loin kan  um caah kanmah le inn ah hnangam loin ka dang le hmun dang ah a vakvaimi zong kan um. Chungkhar lei catial thiam George nih hi tin a chim, “minung nih lawmhnak taktak hmuh an duh ah anmah le an inn cio an kaltak tawn. Lawmhnak taktak hmuh an duh ahcun anmah le an inn cioah kir than hna she” a rak ti. Samuel John nih “nan inn cioah lunglawm tein um u, ka dang cu nautatnak le zawmhtaihnak a si” a ti.  

Cucaah mah nule pa tangcungah him tein um hi thlauchuahnak a si. Judah cauk “Talmud” ah Pathian cu mit in hmuhkhawh lomi a si caah nule pa hi a ser hna, cucaah fale nih nu le pa bia ngaih le upat hi Pathian theih le hngalh a si” a ti. Deut. 5:16 ahcun “Bawipa na Pathain nawl an pek bang in na nu le na pa kha va upat han Bawipa na pathian an pekmi ram chungah na chan a sau lai i nangmah caah a relrem lai” a ti. Paul nih Efasa cakuat ah “ngakchia hna nan nu le nan pa upat hna u, cucu nan tuah awk rian a si. Cuti nan tuah ah cun ram chungah saupi na nung lai” a ti. Phung 23:25 “Na nu le na pa lawmter hna. Nangmah an hringtu cu lawm tein um she” a ti.

May, 12, 2019