NA KUT CHUNGAH ZEI NA KEN?

                                                              

Mirang kum relnak in cun kum 40-60 hna hi upa mino (Young adult an ti hna. Cun kum 60-80 karlak minung hi  (midle adult) ti a si. Kum 80 cung cu (old adult) ti a si. 

Nihin a pummi hi kum 40 tang nan tam deuh lai ka zumh. Kawl kawlram kum relnak in  cun mino lawngte nan si ko. Zeicahtiah Kawlram kum relnak in cun 15-35 karlak minung hi mino an ti hna. Kum 40 cung hna zong nan um sual ah mirang kum relnak in cun  mino upa (young adult) nan si thimthiam ko. Asiah mino cu mizei dah an si?. Mino cu hmailei a ngeimi an si (The future belong to young people). Phundang in kan chim ahcun nan kut cungah hmailei (future) a um tinak a si. Cucaah cu kan hmailei kong cu nihin in kan ruat chung zungzal ding a si.  Pathian nih Moses a kawh ah khan holh ka thim lo a ti (Exo. 6:12-13). Jehovah Pathian nih cun “nan kut chungah zeidah a um” a ti. Moses nih thiangthunh a ti. Mah Moses nih a putmi thiangthunh hi Pathian thiangthunh a si. A miphun Isarael hruinak ca i hmanmi thiangthunh a si. Mah Moses nih aa putmi thiangthunh kha hlawt tuah a ti. Moses nih a hlawt tikah rul ah a cang. Cu bantukin nihin Mino nih kan kut cung i a ummi kan hmailei kong hi kan thlah ahcun kan hmailei caah rul bantuk ah a cang lai i kanmah a kan cutu a si lai.

Saya Sang Hoe nih “ka si kho ko nan ti ahcun” timi a tialmi cauk ah Converse nih a thil langhternak a tuah lio ah a tialmi “vawlei ah mi lianngan teitu cu ser an si ko nain cu hna minung cu sersiam an si lo” a ti. Cucaah nu le pa nih a siloah kanmah tein mi lianngan si khawhnak ding ah sersiam kan herh. Bawi Jesuh nih a zultu hna kha “nan lak i pakhat kha nih ngan a duh ahcun nan sinum a si awk a si” a ti hna (Mtt. 20:26).  A suallam cu lianngannak hi lam cu a um ko tinak a si. Minung nih kan rak theih khawh lotu a si. Cucu Bible ningin cu mitoi ah dor te hna keimah ka si bik timi thinlung ngeih lo te hna hi a si. Jehovah Pathian nih tangdornak thinlung a ngei lomi Siangpahrang lianngan pipi hna (eg Nebukhanezer siangpahrang) zong a thumhnak hna Bible ah kan hmuh. Cu bantuk thiamthim in zei hmanh a silomi minung hna (Joseph te hna) kha cungsangpi ah a cawisang nakhna zong kan hmuh fawn.

Laimi mi lianngan sinak ah hin thinlung leiin dawnkhamtu tete kan rak ngei. Cucu zei dah a si tiah, kan ngakchiat lio tein kan nu le pa hna nih, nan tuah kho lai lo, na si kho lai lo ti hi kan hnakhaw chungah voi tamtuk a rak kan theihter chung cang. Cucaah kan thancho kho lonak pakhat hi a si. Asianin Saya Sang Hoe a tialnak ahcun Dr. Benjamin Bloom nih “hlawhtlinnak hi kokek pahrang si loin  a fekmi biachahnak he hmaifonhmi a si” a rak a ti. Cucaah kanmah thanchonak cu kanmah kut ah 80% cu a um ko. Atu cu zun ka ding ti lai lo, kuat ka zu ti lai lo,  ka pum cang lai tbk hna cu kanmah te nih a fekmi biachanhnak kan tuahnak chungah a hngatmi a si.

UN nih Moto an ngeihmi cu “anmah le mah aa bomchanmi hna lawng kan bomh hna” an ti. Cuti kan tuah lawngah Thiangthlarau nih a kan bomh ve lai. Cucaah minung kan thinlung chungah hin  a thawng ngaimi thlaici a um. Thlaici chung ahhin a thawng ngaimi  le a ngan ngaimi sinak a um bantukin minung kan thinlung chungah a thawng ngaimi cii a um ko. Cu cii cu kanmah nih keuhter le thanter kan herhmi a si. Cu hnu lawngah midang nih kan thil ti khawhnak an hmuh khawh ve lai.

Cu bantuk in nihin na tlaihmi na kut cungah a ummi thil le na lungput hi a thawng ngaimi thlaicii bantuk a si ve lai. Cucu lunghrinh lo tein na dirpi ngam ve a herhmi a si. John 6 chungah Bawi Jesuh nih mi 5000 rawl dangnak kan hmuh. Mah kha ngakchia pa nih biachahnak fek tein a tuah i Zultu pawl kha a pek hna. Bawi Jesuh nih thla a cam i mi 5000 a dang hna. A tuanbia umtuning cu hi tin a si. Tiberiais timi rili pawng tlang pakhat ah Bawi Jesuh nih mi tampi a  cawnpiak hna. Zanlei sang a si caah mipi an rawl a tam sual lai tiah Bawi Jesuh nih Philip kha hi hna hi zei dah an ei lai tiah a hal. Philip nih phaisa tlawmte lawng an ngeihnak kong le , cuka hmun ah cawk ding rawl a um lonak kong, ngakchia pa kut cungah nga pahnih le chang pangan te lawng a umnak kong kha a chimh.

Bawi Jesuh nih nga pahnih le chang panga cu van ah a tlerh i thla a cam hnu ah nu le ngakchia rel chih loin mi 5000 a dangh hna . Hi thil a caannak cu ngakchia pa nih a kut cung a ummi thil kha Bawi Jesuh a pek caah a si. Ngakchia pa nih aa putmi thil hi Bawi Jesuh a kut chung a phanh tikah khuaruahhar thil ah a cang kho. Mi cheukhat cu Bawi Jesuh nih thla cu cam ko hmanhsehlaw nga pahnih le chang pangan cu mi thong tampi kan phawt ngan hna lai ka zum lo. Asinain zultu pawl cu Jesuh nih thlichia a daihter, mizaw damter, khuachia a thawl khawh, Zairu fanu thihnak in a thawhter cu an hmuhmi a si. Cucaah Bawi Jesuh nih zei zongte a tuah khawh ti kha an zumh ko. Cu tikah lungawtawm lo tein an phawt ngam hna.

Cheukhat nih nga 2 le chan 5 cu mi 5000, nu le ngakchia telh loin an khum khawh cu a si kho lo, Bawipa zanriah an hmanmi a si lai an ti. Asinain Baibal an rel lo caah a si. Hi bantuk hi Baibal ah tampi a um ko. Rev. Hre Kio nih Luke thawngtha, hrilfiak a tialnak ahcun hi tin a chim “Moses hruinak in Isarael miphun, Canaan ram an kal ahkhan minung 600,000 hrawng an si. Nikhat an eimi hi tlanglawng 40 phor a si lai ti a si. Kum 40 chung Pathian nih a cawm hna. Cucaah minung ruahnak in cun a si kho lo kan ti hnga. Asinain a si kho ko. Khrihfa cu khuaruahhar a zummi kan si. Zeicahtiah Jesuh thihnak le thawhthannak hi thil khuarauhhar a si. Cu thawhthannak cu a zummi kan si.

Jesuh thihnak le thawhthannak he tahchun ahcun mi 5000, nu le ngakchia rawl voikhat dangh cu Jesuh caah a fawi tukmi a si. Cucaah mi lianngan si na duh ahcun na kut chung ummi na thil ti khawhnak kha Pathian pe ko. Cuti na tuah lawngah Khrih he a cawlcangmi na si lai. Mithiang Paul nihcun thawnnak a ka petu Khrih he cun zei thil paoh hi ka tuah khawh ko hnga  a ti (Phi 4:13).

Keimah nunnak in hi kong hi tehte khan ka duh. Kei cu catang sang a ngeimi ka si lo. Bible zong hawi bantukin cawnnak sang a ngeimi ka si lo. Cawn dingah caantha zong ka hmuh ko nain ka cawng duh lo. Bible Sianginn ka kai lio ah Rev. Dr. Samuel Ngun Ling nih Sponsor US in a rak ka pek. Saupi cawn dingin thazang fakpi in a rak ka pek ko. Asinain a za cang ka ti i ka ngawl. Pathian rian ka tuannak ah hawikom nih an ka dawt i rian keimah tawk tein hmun kip ah ka tuan. Pathian rian ka tuannak in Bawipa nih damnak a ka pek i ka service kum 30 a si cang. Asinain hi hna hi ka Pathian rian ka tuannak ah a ka bomchantu a si ding tluk in a ka bomchan in ka ruat lo. A bik in Pathian rian ka tuannak ah thazang ka hmuhnak bik cu nifatin Bawipa ka cung i a thatnak kong ka ruat ah hin a si. Cu kong ka ruat lawngah amah thatnak kong chim ding le mipi thazaang pek ding hi ka thei. Cucu zei ruangah dah a si ti ahcun Pathian biat hiang Bible hi ka tlaih peng caah a si.

Bible hi hawi bantukin cun ka rel kho lo nain, ni khat ah a tlawm bik voinga tal cu ka kau lengmang. Cu keimah he hlatnak ah ka chia bal lo. Cuti a bia ka relmi te cu ka thlarau a ka cawmtu a si. Pathian thatnnak a ka theihtertu cu a si. Mi sinah chimphunding thazang a ka petu cu a si. Cucaah Khrihfa kan sinak ah kan kutcung ummi thil hi biapi tuk. Kan kut cungah zu le sa hna a um sual ahcun Pathian min in biachahnak fek tein tuah in hlawt ding a si. Pathian bia hna aa tlaihmi na si cang ahcun zei tik hmanh ah hlawt ti lo ding na si. Cun Na kut cung ummi thluachuahnak hna kha amah Pathian caah hman ngam ding kan si. Na kut cungah zei dah a um?